سرزمین ایران با مساحتی معادل 195/648/1 کیلومتر مربع به عنوان هفدهمین کشور وسیع جهان، بخشی از گسترة جغرافیایی ایران زمین است که در غرب آسیا بین دریای معتدل خزر (مازندران) و دریای گرم و نیمه گرمسیری عمان و خلیج فارس (دریای پارس) قرار دارد. نجد ایران که با نام فلات ایران شناخته شده است، پیشینه زمین شناسی و موقعیت چغرافیایی ویژه، چشم اندازهای بیکرانی از رشته کوه‌های عظیم، جنگل‌های پهناور، بیابان‌های لم‌یزرع، دشت‌های حاصل خیز و تالاب‌های بزرگ و کوچک بسیاری دارد و این گونه شرایط اقلیمی متنوع را پدید آورده است. در حوزه خلیج فارس حداکثر گرمای هوا به 52 متر پایین تراز سطح دریاهای آزاد است، در حالی که در میان کوه‌های ایران، بیش از یکصد قله با ارتفاع بالای چهارهزار متر و قله دماوند با 5671 متر دیده می‌شوند.
- ریخت شناسی عمومی
ایران سرزمین مرتفعی است که در بخش میانی کمربند چین خورده آلپ- هیمالیا قرار دارد. این رشته ارتفاعات عظیم که از اروپا تا آسیای مرکزی ادامه پیدا می‌کند، در ایران به دو شاخه کوه‌های البرز تقسیم می‌شود. شاخه جنوبی، رشته زاگرس را می‌سازد. این رشته در جنوب شرقی به صورت سدی، تمام سواحل خلیج فارس را می پوشاند تا به رشته مکران وصل و وارد خاک پاکستان شود.
شاخنه شمالی، رشته البرز را به وجود آورده است که از شمال، حوزه‌ داخلی را از دریای مازندران و پس از اتصال به رشته کوه کپه داغ که امتداد شمال غربی- جنوب شرق دارد از صحرای قره قوم و خوارزم جدا می‌کند، در این نواحی قسمتی از رشته کوه‌های خاوری ایران با راستای شمالی –جنوبی که بین بلوک هلمند (هیرمند) در شرق قرار دارد از شمال به کفه‌های خواب و از جنوب به رشته مکران می‌رسد و حصار اطراف حوزه مرکزی ایران را کامل می‌کند.
رشته سوم، در قسمت میانی رشته البرز و زاگرس با راستای شمال غربی- جنوب شرقی در داخل پهنه فلات مانند مرکزی، ضمن برخوورد با هسته‌های وجود مرکز ایران، اشکال متنوعی از حوزه‌های بسته یا دریاچه‌ای به وجود می‌آورد که ریخت شناسی کنونی دشت‌های اخلی را شکل داده است.
به طور کلی رشته کوه‌های البرز و زاگرس و کوه‌های فلات مرکزی کشور را از نظر توپوگرافی (پستی و بلندی) به بخش های عمده زیر تقسیم می کند:
1. مناطق کوهستانی که شامل نواحی زیر پوشش دو رشته کوه اصلی و دیگر کوه‌های واقع در فلات مرکزی است.
2. فلات مرکزی که میان رشته کوه‌های مذکور قرار گرفته و در آن بزرگ‌ترین کویرهای ایران؛ دشت کویر و کویر لوت و نیز دشت‌های آبرفتی حوزه‌های آبریز بسته، دریاچه‌ها و نمکزارهای متعدد دیده می‌شود.
3. منطقه خوزستان که ادامه دشت بین النهرین است و هم چنین دشت های ساحلی جنوب ایران که در سواحل خلیج فارس و دریای عمان قرار دارد.
4. مناطق ساحلی دریای خزر که به وسیله دیواره عظیم البرز، از سایر نقاط کشور تفکیک شده است.